چگونه خبر درگذشت کسی را به یک کودک بگوییم؟

برای دادن خبر مرگ پدر، مادر يا یکی از نزديكان به بچهها چطور بايد عمل كنيم؟
- توجه داشته باشيد كه بيش از اين لحظهی سخت؛ لحظات و روزها و چه بسا سالهای آينده مهمتر است.
- بچه را در محیطی ببريد كه برايش آشناست. جایی كه او بخشی از وسايل روزمره و مورد علاقهاش را در آنجا ببيند.
- بهتر است کسی خبر را به کودک بگويد كه خودش هم سوگوار است و کودک میتواند در كنار او سوگواری كند. والد ديگر بهترين گزينه است.
- در ذهن کودک همه چيز برگشتپذير است. بايد شفاف به او بگوييد كه کسی كه مرده ديگر بر نمیگردد. تلاش برای آموزش مفاهيم آیینی مثل زندگی در جهان ديگر و خدا را برای فرصت دیگری بگذاريد كه کودک بزرگ شده است. استفاده از جملاتی مانند او رفته پيش خدا و ديگر نمیبينيمش تا وقتی ما هم به آسمان برويم؛ اين خطر را ايجاد میکند كه کودک برای ديدن شخصيت محبوبش به فكر مردن و كشتن خودش بيفتد.
- بچهها به خصوص در سنين پيش دبستانی خودشان را مركز عالم میبینند و هر اتفاق بدی را نيز به خود نسبت میدهند. به او بگوييد كه کسی مقصر نيست و بدن انسانها ممكن است به خاطر بسیاری از اتفاقات مثل پیری، بیماری يا تصادف از كار بيفتد.
- کودکان دوست دارند دربارهي اين غم برای ديگران حرف بزنند و قصه بگويند. جلوی آنها را نگيرد؛ اين روايتها شفابخش است.
- فعالیتهای روزمره کودک را مختل نكنيد. او را تشويق كنيد كه کارهای روزمرهاش را انجام دهد.
- والد ديگر يا افراد بسيار نزدیک بايد مرتبا با کودک تماس و لمس داشته باشند. نوازشش كنند و در آغوش بگيرندش.
- به کودک احترام بگذاريد. به شيوه سوگواریاش و به تصميمهايش. با دقت به او گوش دهيد. با دقت به او پاسخ دهيد. او را در آیینهای سوگواریتان ناديده نگيريد. فرصتهای يادآوری شخص درگذشته را از او نگيريد.
- اعتماد کودک به دنيا بعد از فوت یکی از نزديكان از بين میرود. ممكن است نگران سلامتی خود باشند. اگر احساس بیماری داشت و از شما خواست كه به پزشک مراجعه كنيد؛ امتناع نكنيد اما قبل از رفتن به هر وسيله ممكن به پزشک اطلاع بدهيد كه کودک در چه وضعیتی است و از پزشک بخواهيد به کودک جواب دقيق و كامل بدهد.
- اسم شخص فوت شده را برای مراعات حال کودک از صحبتهایتان حذف نكنيد. عکسهای او را جمع نكنيد. بر عكس فضایی درست كنيد برای حفظ خاطرات او. به کودک اجازه بدهيد هر چیزی را كه میخواهد در اين جعبه يا كيف قرار دهد. اگر کودک عکسی را میخواهد برای او یک نسخه اختصاصی تهيه كنيد. همينطور اگر میخواهد با نقاشی يا نوشتن خاطرهای را حفظ كند، امكانات لازم را فراهم كنيد.
- اگر کودک درباره والد فوت شده حرف نزد، يا پرخاشگر شد، يا دچار دردهای جسمی بیدلیل (مثل سردرد و معده درد) شد، يا در خواب و خوراكش اختلال ايجاد شد، يا نخواست كه ديگر معاشرت اجتماعی داشته باشد، يا احساس گناه داشت يا در تحصيل دچار افت شد يا شروع به خود ویرانگری كرد؛ یعنی نياز جدیتری به کمک دارد. ساده از كنارش نگذريد و نگوييد در طول زمان حل میشود.
نوشته حمید باباوند، فعال در زمینه ادبیات کودک و نوجوان
نظرات بازدیدکنندگان